کد مطلب:48699 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:759

گنجینه پرسمان » قرآن

مشهور است كه مُدْهَآمَّتَانِ ;(رحمان،64) كوچكترين آيه قرآن است، در حالي كه آية اول سورة الرحمان، از نظر صدا، حروف و سيلاب كمتر از مُدْهَآمَّتَان است، علّت چيست؟

مراد از كوچكترين آيه به لحاظ تعداد كلمات است. الرحمن از دو كلمه تركيب شده در صورتي كه مُدْهَآمَّتَان يك كلمه است. اين گفته مشهور بنابراين است كه بسم اللّه الرحمن الرحيم جزء آية اوّل باشد، در حالي كه به اتفاق شيعة اماميه بسم اللّه الرحمن الرحيم جزء هر سوره و يك آية مستقل است.(ر.ك: البيان، آيت اللّه خويي، ص 438، موسسة الاعلمي للمطبوعات، بيروت،) بنابراين دربارة كوتاهترين آية قرآن اين گونه بايد گفت: كوتاهترين آيه قرآن، جز حروف مقطعه، ازجهت تعداد كلمات آيه مدهامتان است و از جهت تعداد حروف، آيه ثمّ نظر(مدثر،21)، والفجر و والعصر هر كدام با 6 حرف.

از آن جا كه بسم اللّه الرحمن الرحيم در هر سوره جزء آن سوره است، مگر سوره توبه، كه بسم اللّه در آغاز آن نيست، و در قرآنهاي موجود، در شمارهگذاري آيهها بسم اللّه يك آيه محسوب نشده است و جزء آيه اول محسوب شده است. در تعيين كوچكترين آيه قرآن، حروف مقطعه، كوچكترين آيه نخواهد بود; ولي ملاك در تعيين كوچكترين آية قرآن، همة آيههاي آن است و از ديدگاه شيعه ـ بر خلاف برخي از اهل تسنن ـ بسم اللّه الرحمن الرحيم جزء قرآن و يك آيه مستقل است.(ر.ك: مجمع البيان، طبرسي، ج 1، ص 22، دارالكتب العلمية، بيروت / التبيان، شيخ طوسي، ج 1، ص 306، دفتر انتشارات اسلامي.)

بنابراين، كلمه طه يك آيه بوده و از جهت تعداد حروف كوچكترين آية قرآن است.